Pozorna pomoc państwa

Data publikacji: 4 sierpnia 2016, 19:34
Pozorna pomoc państwa Autor: Lukas Plewnia from Berlin, Deutschland (Trybunał Konstytucyjny) [CC BY-SA 2.0]

Niepełnosprawnym władze udzielają pomocy w zabezpieczaniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej - tak wynika z art. 69 Konstytucji. Ustawa o Kierujących, zdaniem TK tego nie gwarantuje.

Trybunał pochylił się nad ustawą o kierujących pojazdami na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich. Wniosek w tej sprawie wpłynął do TK już 3 lata temu. W sierpniu 2013 roku ówczesna RPO - Teresa Lipowicz zauważała, że przytoczony poniżej przepis, poza artykułami Konstytucji, godzi też w zasadę sprawiedliwości społecznej.

Ustawa o Kierujących Pojazdami
art. 53

1. Praktyczna część egzaminu państwowego w zakresie uzyskiwania uprawnienia do kierowania motorowerem lub pojazdami silnikowymi jest prowadzona pojazdem pozostającym w dyspozycji wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego.
(...)
4. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do pojazdów:
1) o których mowa w art. 54 ust. 5;
art. 54
1. Przebieg praktycznej części egzaminu państwowego w zakresie uprawnień prawa jazdy kategorii B jest rejestrowany za pomocą urządzenia technicznego służącego do zapisu obrazu i dźwięku.
2. Zapis z praktycznej części egzaminu przechowuje się przez okres 21 dni od dnia przeprowadzenia egzaminu.
3. Dopuszcza się rejestrowanie przebiegu praktycznej części egzaminu państwowego w zakresie innych uprawnień prawa jazdy niż kategorii B przy zastosowaniu urządzenia, o którym mowa w ust. 1.
4. W przypadku gdy osoba składająca egzamin złożyła skargę na jego przebieg lub warunki, w jakich był przeprowadzany, zapis jest przechowywany do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego.
5. Przepisów ust. 1–3 nie stosuje się jeżeli egzamin jest przeprowadzany pojazdem:
1) osoby niepełnosprawnej wymagającej przystosowania pojazdu do rodzaju schorzenia;

Takie zapisy zdaniem RPO nie respektują nakładanej na państwo powinności stworzenia takich warunków egzaminowania osób niepełnosprawnych, które usuną bariery w dostępie do nabywania uprawnień do kierowania pojazdami. Nakładają na osoby niepełnosprawne obowiązek dostarczenia na egzamin pojazdu, którego to obowiązku nie muszą spełniać osoby sprawne, co jest ponadto niezgodne z konstytucyjną zasadą równości.

Trybunał przychylił się częściowo do tego stanowiska. W wyroku TK czytamy, że ustawa o kierujących narusza art. 69 konstytucji. Z zapisu tego wynika bowiem obowiązek pomocy osobom niepełnosprawnym w zakresie poruszania się i przemieszczania - czytamy w komunikacie opublikowanym przez Trybunał. Sędziowie zauważyli jednocześnie, że działanie państwa ma mieć charakter pomocniczy. Jednak ale ze względu na znaczenie, jakie we współczesnym świecie przywiązuje się do możliwości jazdy samochodem (zwłaszcza w sferze aktywności zawodowej) Trybunał uznał, że władze mają obowiązek zapewnić choćby minimalny poziom pomocy. Tymczasem po dokonaniu całościowej analizy polskiego prawa pod tym kątem TK stwierdził, że wsparcie państwa jest w tym zakresie "tak dalece niewystarczające, że w praktyce pozorne".

Pozostałe zarzuty pod adresem polskich przepisów, Trybunał uznał jednak za bezzasadne. Jasnym jest, że osoby sprawne i niepełnosprawne, ze względu na równe prawo do ubiegania się o prawo jazdy i wynikającą z tego konieczność sprostania jednakowym wymogom, są na nieco innych pozycjach. Ale ustawodawca - zdaniem TK - uwzględnił tę różnicę. Wszystkim zdającym zapewnił jednakowy pojazd. "Z perspektywy zasady równości nie sposób czynić mu z tego tytułu zarzutu" - czytamy w komunikacie.

Serwis wykorzystuje ciasteczka (cookies) w celu utrzymania sesji zalogowanego Użytkownika, gromadzenia informacji związanych z korzystaniem z serwisu, ułatwienia Użytkownikom korzystania z niego, dopasowania treści wyświetlanych Użytkownikowi oraz tworzenia statystyk oglądalności czy efektywności publikowanych reklam. Użytkownik ma możliwość skonfigurowania ustawień cookies za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Użytkownik wyraża zgodę na używanie i wykorzystywanie cookies oraz ma możliwość wyłączenia cookies za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej.