7 lutego 2020 r. na stronach internetowych Rządowego Centrum Legislacyjnego opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw (UC18 wersja opatrzona datą 30 stycznia br.). W dokumencie zaproponowano m.in. zasadnicze zmiany w dotychczasowym sposobie prowadzenia kursów w zakresie kwalifikacji wstępnej i szkoleń okresowych, jak i w warunkach działalności ośrodka szkolenia. Według założeń ustawa wchodzi w życie 23 maja 2020 r., obowiązywanie kilku przepisów odłożono w czasie.
Najistotniejsze zaproponowane zmiany:
1. Możliwość prowadzenia szkoleń w formie nauczania na odległość z wykorzystaniem technik komputerowych i internetu (e-learning). Z uzasadnienia do projektu ustawy można wnioskować, że zostanie zniesione ograniczenie polegające na prowadzeniu tego typu zajęć wyłącznie w sali ośrodka szkolenia. Jednocześnie – jak czytamy w uzasadnieniu – w celu przeciwdziałania specjalizacji ośrodków w prowadzeniu szkoleń wyłącznie w tej formie, określona część zajęć w ramach kursów kwalifikacyjnych i szkoleń okresowych będą prowadzone metodą tradycyjną, tj. w sali wykładowej. Ośrodek szkolenia planujący prowadzenie szkoleń w omawianej formie będzie musiał wystąpić do Wojewody z odpowiednim wnioskiem i uzyskać na to zgodę. Zgodę będzie mógł otrzymać przedsiębiorca po spełnieniu dodatkowych warunków:
1) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie prowadzenia ośrodka szkolenia nieprzerwanie co najmniej od 3 lat w zakresie bloku programowego, na który wnosi o zgodę wojewody;
2) posiada pojazdy samochodowe, w zależności od zakresu bloków programowych, w których są prowadzone kursy kwalifikacyjne i szkolenia okresowe, właściwe dla prawa jazdy kategorii i C+E lub D i D+E, przy czym:
- co najmniej jeden pojazd w zakresie danego bloku programowego, który jest wyłączną własnością tego przedsiębiorcy lub stanowi składnik jego wspólnego majątku małżeńskiego albo jest przedmiotem umowy leasingu, kredytu lub spółki cywilnej,
- pojazd w zakresie prawa jazdy kategorii C jest nie starszy niż 7 lat, a w zakresie prawa jazdy kategorii D jest nie starszy niż 12 lat;
3) zatrudnia na umowę o pracę wykwalifikowaną kadrę dydaktyczną, w tym:
- jednego wykładowcę posiadającego wiedzę, umiejętności i wykształcenie niezbędne do zapewnienia prawidłowego przebiegu szkolenia lub sam jest takim wykładowcą,
- jednego instruktora, o którym mowa w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, posiadającego uprawnienia w zakresie prawa jazdy kategorii objętej poświadczeniem potwierdzającym spełnianie dodatkowych wymagań.
Opłata za wydanie zgody ma nie przekroczyć kwoty 600 zł. Dodatkowo ośrodek szkolenia posiadający już taką zgodę, nie będzie mógł zlecić prowadzenia szkolenia innemu ośrodkowi szkolenia, podmiotowi fizycznemu i prawnemu.
2. Nastąpi zdefiniowanie rodzajów szkoleń, które można będzie zaliczyć w poczet kursów kwalifikacyjnych i szkoleń okresowych. Określona zostanie liczba godzin, o które na podstawie innych szkoleń będzie można pomniejszyć kwalifikację wstępną i szkolenia okresowe.
3. Ośrodek szkolenia, przed rozpoczęciem kursu kwalifikacyjnego lub szkolenia okresowego będzie zobowiązany zapoznać osobę szkoloną z programem szkolenia, a po zakończeniu zajęć przekazać wojewodzie informacje dotyczące osób, które ukończyły kurs, zakresu kursu orazdaty rozpoczęcia i zakończenia kursu wraz z datami rozpoczęcia i zakończenia wszystkich zajęć. Dodatkowo kierownik ośrodka szkolenia lub osoba przez niego upoważniona będzie składał oświadczenie pod groźbą odpowiedzialności karnej, że przekazane informacje są zgodne z prawdą. Ma to służyć – według uzasadnienia – dbałości ośrodka szkolenia o uczestnictwo osób w zajęciach.
4. Do kursu kwalifikacyjnego lub szkolenia okresowego będzie mogła przystąpić tylko osoba posiadająca profil kandydata na kierowcę. Będzie go wydawał – analogicznie jak w przypadku prawa jazdy – starosta, a po zakończeniu szkolenia kierownik ośrodka szkolenia będzie go uaktualniał. Przepis ma obowiązywać od 23 maja 2021 r.
5. W celu usprawnienia i przyspieszenia uzyskania profilu kandydata na kierowcę, a także usprawnienia procedury uzyskania prawa jazdy z kodem 95, uprawnieni lekarze i psychologowie po przeprowadzeniu badania dodatkowo będą wprowadzali jego wynik do centralnej ewidencji kierowców. Rozwiązanie będzie obowiązywało również w zakresie badań do prawa jazdy. Te zmiany są przewidziane także od 23 maja 2021 r.
6. Koniec z testami kwalifikacyjnymi organizowanymi w ośrodku szkolenia. Osoby szkolone będą się indywidualnie na nie zapisywać w wojewódzkich ośrodkach ruchu drogowego, gdzie testy przeprowadzą zatrudnieni tam egzaminatorzy. Word-y będą też wydawać świadectwa kwalifikacji zawodowej. Opłata za przeprowadzenie testu ma nie przekroczyć 60 zł. Wejście zmiany w życie planowane jest od 1 września 2020 r.
7. W celu podniesienia skuteczności nadzoru nad ośrodkami szkolenia, wojewoda będzie mógł współpracować z inspekcją transportu drogowego. Zakłada się porównywanie dokumentacji szkoleniowej z odczytem karty do tachografu kierowcy. Ma to zapobiec przypadkom dokumentowania obecności kierowcy na szkoleniach w trakcie prowadzenia przez nich pojazdu.
8. Po wejściu w życie rozporządzenia wydanego na podstawie delegacji ustawowej, w terminie nieprzekraczającym jednego miesiąca wszyscy przedsiębiorcy prowadzący ośrodek szkolenia będą zobowiązani przedstawić wojewodzie zaktualizowane programy szkolenia.
Uwaga! Nieprzedstawienie zaktualizowanych programów szkolenia, przedstawienie niepoprawnie zaktualizowanych programów szkolenia lub przedstawienie ich po terminie będzie skutkowało wykreśleniem przedsiębiorcy z urzędu z rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia. Ponowny wpis będzie możliwy na ogólnych zasadach.
Szykuje się więc mała rewolucja. Projekt został poddany konsultacjom, które planuje się zakończyć w ciągu miesiąca. O postępach prac, wynikach konsultacji, ewentualnych korektach i zmianach będę informował na bieżąco.
Adam Goss (Warszawa)