Postęp techniki, informatyki oraz zmiany w ludzkiej psychice i zachowaniach nie omijają oczywiście i motoryzacji. Pewne opinie o motoryzacji z minionych lat są obarczone błędami i niedoskonałościami tamtych dawnych już czasów, bo co tu dużo mówić, postęp nastąpił i to pozwoliło wyeliminować wiele wad i niedoskonałości dawnych automatycznych skrzyń biegów.
W szkoleniu przyszłych kierowców uczestniczę czynnie kilkadziesiąt lat. Kiedyś sam byłem zagorzałym zwolennikiem skrzyni biegów w wersji manualnej, która oczywiście ma wiele zalet jak niezawodność, długotrwałość eksploatacji i dla miłośników kierownicy, poczucie panowania nad mocą maszyny. Nie da tego skrzynia automatyczna, ale dla ceniących sobie przyjemność oraz wygodę w podróżowaniu jest ona świetnym rozwiązaniem.
W samym procesie szkolenia na pojeździe z automatyczną skrzynią biegów - dużo łatwiej jest koncentrować się na obserwacji ruchu, co jest przecież podstawą bezpiecznego kierowania. Kierujący pojazdem nie musi myśleć o zmianie biegów, używaniu sprzęgła przy zmianie biegów lub podczas ruszania. Samochód z automatem rusza sam i nie można np. „zgasić” silnika podczas ruszania jak i przy hamowaniu, po prostu on się zatrzymuje i tylko zostaje decyzja w którym miejscu to zrobić. Nie ma problemu przy ruszaniu na wzniesieniu, automat normalnie stoi sam na wzniesieniu i czeka na decyzję kierowcy, który dodając "gazu" ruszy do przodu. Wszystkie te udogodnienia dają kierowcy dużą swobodę i możliwość skierowania większej uwagi na obserwację naszego otoczenia na drodze, a to z kolei zamienia się w większe bezpieczeństwo kierującego jak i tych którzy wokół niego się znajdują czyli pojazdów i pieszych. Mogę śmiało stwierdzić, że szkolenie na automacie daje dużą satysfakcję osobie uczącej się , jak i mniej stresujący proces szkolenia dla instruktora. Morał z tego, wybierajmy to co jest dla nas bezpieczne i mniej stresujące, a prawo jazdy ma nam życie uprzyjemnić, a nie skrócić.
Roman Szypura OSK ROTRANS Nisko i Stalowa Wola
W naszym OSK od 2017 roku wprowadziliśmy do oferty kurs kat. B na pojeździe z automatyczną skrzynią biegów – do szkolenia wykorzystujemy Toyotę Auris w wersji hybrydowej ze skrzynią CVT. Samochód jest wyposażony w wiele udogodnień jak np. kamera cofania, przednie i tylne czujniki parkowania, czy cały pakiet bezpieczeństwa Toyota Safety Sense. Tym samym pojazdem nasi kursanci zdają egzamin państwowy w WORD. Szkolenie na pojeździe z automatyczną skrzynią biegów na kat. B wybierają najczęściej osoby starsze, zdarzają się osoby niepełnosprawne które posiadają orzeczenie lekarskie z ograniczeniem do kierowania wyłącznie pojazdami bez pedału sprzęgła. Pewną grupę stanowią także osoby, które „zraziły” się do manualnej skrzyni biegów i posługiwania się pedałem sprzęgła, takie osoby w większości przypadków odnajdują się jako kierowcy w samochodzie z „automatem”. Oczywistą barierą w szerszym wykorzystaniu do szkolenia pojazdów z automatyczną skrzynią biegów na kat. AM, A1, A2, A, B1, B jest ograniczenie w postaci kodu 78 jakie otrzymują osoby, które zdały egzamin na takim pojeździe, mogą później kierować wyłącznie pojazdami bez pedału sprzęgła.
Z upływem lat takie ograniczenie będzie musiało zostać usunięte, gdyż skrzynie manualne będą wypierane przez automaty – samochody z napędem hybrydowym lub elektrycznym niemalże wszystkie są wyposażone w automatyczną skrzynię biegów.
Pojawiają się oczywiście głosy krytyków, że osoba która nauczyła się jeździć „automatem” nie będzie umiała obsługiwać pojazdu z manualną skrzynią biegów i może być niebezpieczna w ruchu drogowym. Ja bym tu nie demonizował tego problemu, gdyż już dzisiaj kat. B prawa jazdy daje szerokie uprawnienia do kierowania wieloma pojazdami, z którymi na kursie czy egzaminie nie ma się kontaktu jak np.: ciągnik rolniczy, motorower, po 3 latach stażu: motocykl kat. A1, czy trójkołowiec.
Ciekawym przypadkiem są także osoby z USA, które wymieniając prawo jazdy amerykańskie na polskie są zobligowane do zaliczenia wyłącznie egzaminu teoretycznego i na tej podstawie jest im wymieniane prawo jazdy kat. B na polskie bez kodu 78, gdzie wiadomo, że w USA takie osoby zdawały egzamin praktyczny w 99% na pojazdach z automatyczną skrzynią biegów. Uważam, że powinno zniknąć ograniczenie kodu 78 na wszystkich kategoriach i osoby szkolone same zdecydują na jakim pojeździe robić prawo jazdy według swoich potrzeb, można rozważyć czy podobnie jak dla trójkołowców czy motocykli kat. A1 nie wprowadzić że kod 78 przestaje obowiązywać po 3 latach od uzyskania uprawnień kat. B.
Światełko w tunelu zaświeciło nam Ministerstwo Infrastruktury nowelizacją Rozporządzenia w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach (Dz. U. z 2019 r. Poz. 1206) gdzie zapisami § 30 ust. 1 pkt. 1d tego rozporządzenia zniesiono wpisywanie kodu 78 po egzaminie zrealizowanym pojazdem z automatyczną skrzynią biegów na kat. B+E, C1, C, C+E, C1+E, D1, D, D1+E, D+E – dla osób posiadających prawo jazdy kategorii B bez ograniczenia do kierowania pojazdem z automatyczną skrzynią biegów. Korzystając z tego zapisu wprowadzamy od 1 kwietnia 2021 r. do szkolenia autobus z automatyczną skrzynią biegów na którym realizować będziemy kursy na kat. D prawa jazdy.
Michał Szypura,
kierownik Ośrodka Szkolenia Kierowców ROTRANS Nisko i Stalowa Wola