Do redakcji portalu L-INSTRUKTOR zwrócił się Czytelnik z prośbą o wskazanie przepisów określających parametry techniczne motocykli egzaminacyjnych. Odpowiedzi udzielił Józef Waluda, egzaminator w WORD Łomża, który wyczerpująco i jednoznacznie omówił kwestię. Rozpoczyna się sezon szkoleniowy w kat. A - przyłączamy się do apelu o zaszczepianie u przyszłych motocyklistów życzliwości na drodze. Redakcja
Pytanie Czytelnika portalu L-INSTRUKTOR: Proszę o wskazanie podstawy prawnej określającej parametry techniczne motocykla przeznaczonego do egzaminu na kategorię A. Z artykułu 6.1.4 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami z póź. zm. wynika, ze osoba ta jest uprawniona do kierowania motocyklami bez określania ich pojemności skokowej. Jednocześnie art. 24.1a mówi - Nauka jazdy jest prowadzona: pojazdem: odpowiadającym wymaganiom określonym dla danej kategorii prawa jazdy. W ustawie nie określono jakim wymaganiom ma sprostać motocykl do przeprowadzania nauki jazdy na kat. A. Wymogi takie nie zostały również określone w przytoczonym wcześniej art. 6.1.4 tejże ustawy. Tymczasem WORD-y uparcie do egzaminu w tej kategorii wybierają motocykle ciężkie co jest z mojego punktu widzenia celowym utrudnieniem nastawiony ma zysk. Praktyki te naruszają jednocześnie moje swobody obywatelskie w zakresie swobodnego dostępu do prawa jazdy. Proszę o jednoznaczne wskazanie podstawy prawnej dającej prawo WORD-om do celowego przeprowadzana egzaminu na kat. A prawa jazdy na ciężkich motocykla dysponujących dużą mocą (powyżej) 35kW. Dodatkowo zdarzają się przypadki przeprowadzania przez WORD-y egzaminu na kat. A2 na motocyklach znacząco przekraczających wymagania ustawowe motocykla na kat. A2 czyli powyżej 35 kW.
Proszę o odpowiedź, o której uzależniam moje dalsze działania w tej spawie. Nie wykluczam wystąpienia do Rzecznika Praw Obywatelskich w tej sprawie. Powtórzę z czego wynika, że egzamin na kat. A nie może być przeprowadzony na motocyklu o mocy nieprzekraczającej 35 kW i stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającym 0,2 kW/kg?
Odpowiedź: Pytaniem zasadniczym jest wskazanie podstawy prawnej określającej parametry techniczne motocykla przeznaczonego do egzaminu na kategorię A. Jednoznaczna odpowiedź na powyższe pytanie zawarta jest w:
Załączniku do obwieszczenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 27 października 2016 r. (Dz. U. 2016 poz. 2022) zawierającym jednolity tekst rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Zmiany wprowadzone w tym tekście weszły w życie z dniem 1 lipca 2016 r.
W DZIAŁE III zatytułowanym: „Warunki techniczne pojazdu samochodowego i przyczepy przeznaczonej do łączenia z tym pojazdem” w Rozdziale 13 „Warunki dodatkowe dla pojazdu przeznaczonego do nauki jazdy i egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania”, w § 43 ust. 4 pkt 4 zawarte są warunki jakim powinny odpowiadać pojazdy w zakresie danej kategorii prawa jazdy.
I tak w podpunkcie 3) znajduje się zapis, że motocykl dwukołowy w zakresie prawa jazdy kategorii A2 powinien być wyposażony w:
a) silnik spalinowy o mocy wynoszącej co najmniej 20 kW i nieprzekraczającej 35 kW, pojemności skokowej co najmniej 395 cm3 i posiadać stosunek mocy do masy własnej nieprzekraczający 0,2 kW/kg albo
b) silnik elektryczny o mocy wynoszącej co najmniej 20 kW i nieprzekraczającej 35 kW i posiadać stosunek mocy do masy własnej co najmniej 0,15 kW/kg;
Natomiast w podpunkcie 4) znajduje się zapis, że motocykl dwukołowy w zakresie prawa jazdy kategorii A powinien posiadać masę własną przekraczającą 175 kg oraz być wyposażony w:
a) silnik spalinowy o mocy wynoszącej co najmniej 50 kW i pojemności skokowej co najmniej 595 cm3 albo
b) silnik elektryczny o mocy wynoszącej co najmniej 50 kW i posiadać stosunek mocy do masy własnej co najmniej 0,25 kW/kg;
Przepis § 43 ust. 4 pkt 4 w zakresie masy własnej i mocy silnika w motocyklu dwukołowym stosuje się od dnia 31 grudnia 2018 r. (Dz. U. poz. 1720)
Udzielając odpowiedzi jako egzaminator poczułem się zobligowany do wypowiedzenia się o samym sposobie zadawania pytania oraz o wnioskach wysuwanych przez pytającego.
Pytający na podstawie faktu, że w cytowanej ustawie o kierujących nie znalazł zapisu dotyczącego konkretnych wymagań w sprawie warunków technicznych jakie ma spełniać motocykl przeznaczony do nauki jazdy oraz do egzaminowania w zakresie kat. „A” prawa jazdy, wysnuł błędny wniosek iż w tym zakresie panuje pewnego rodzaju dowolność. WORD może w zależności od własnego uznania podstawiać do egzaminu motocykl inny od ciężkiego. Stwierdza też, że podstawianie do egzaminu motocykla ciężkiego jest celowym działaniem mającym na celu utrudnianie zdawania oraz jest nastawione tylko na osiągnięcie większego zysku. Ogranicza także jego swobody obywatelskie w zakresie swobodnego dostępu do prawa jazdy.
Należy zauważyć, że ustawa o kierujących nie dotyczy zagadnień technicznych, nie określa warunków szkolenia i sposobu egzaminowania.
Trzeba też zwrócić uwagę na to, że tworzenie negatywnej opinii o WORD jako instytucji dbającej jedynie o zysk i utrudnianie życia kandydatom na kierowców jest bardzo krzywdzące oraz bardzo źle wpływa na psychikę zdających. Należy podkreślić, że z mocy ustawy cały zysk wypracowany przez WORD jest przeznaczony na poprawę warunków bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Trzeba też wiedzieć, że poprawa bezpieczeństwa w ruchu jest jednym z zasadniczych celów działalności WORD , a można osiągnąć to między innymi przez stosowanie do egzaminów pojazdów spełniających odpowiednie wymogi techniczne. Nie można się zgodzić z pytającym w tym zakresie, że gdyby egzamin na kat. A był prowadzony motocyklem lżejszym to bezpieczeństwo w ruchu uległoby poprawie. Taki sposób podejścia do egzaminów mógłby jedynie podnieść ich zdawalność, ale z całą pewnością nie poprawiłby brd. Wspomniałem też, że tworzenie negatywnej opinii o WORD ma bardzo duży, zły wpływ na stan psychiczny zdających egzamin, a niemal wszyscy wiedzą o tym, iż opanowanie stresu jest początkiem sukcesu egzaminacyjnego. Dlatego w moim WORD poświęcamy bardzo dużą uwagę na podmiotowe traktowanie osób egzaminowanych. „Zaszczepienie” życzliwości do innych ma pozytywny wpływ na późniejsze eliminowanie agresji na drogach i przez to poprawę bezpieczeństwa.
Józef Waluda, egzaminator WORD w Łomży (fot. ze zbiorów Autora)