Konkurencja sama w sobie jest zjawiskiem pozytywnym i bez wątpienia ma korzystny wpływ na rozwój gospodarki, przyczynia się do wdrażania innowacyjnych rozwiązań. Konkurencja leży też w interesie klientów, bo prowadzi do powstawania coraz lepszych i bardziej wartościowych produktów lub usług.
Jednak w obrocie prawnym funkcjonuje też pojęcie tzw. konkurencji nieuczciwej, która jest zakazana przez przepisy prawa. Co naprawdę oznacza nieuczciwa konkurencja i czy każde zachowanie innego przedsiębiorcy, które negatywnie wpływa na naszą własną działalność gospodarczą, jest czynem nieuczciwej konkurencji?
Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z dnia 16 kwietnia 1993 r. (tj. Dz. U. 2003 Nr 153, poz. 1503) definiuje czyn nieuczciwej konkurencji jako działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta i w kontekście właśnie tych przesłanek należy dokonywać oceny zachowanie przedsiębiorców, jeżeli mamy podejrzenia, że dopuszczają się oni nieuczciwej konkurencji.
Ustawa zawiera przykłady działań, które stanowią czyny nieuczciwej konkurencji.
Za czyny nieuczciwej konkurencji uważa się szczególnie: wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa, fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów albo usług, wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług, naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy, naśladownictwo produktów, pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie, utrudnianie dostępu do rynku, przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną, a także nieuczciwą lub zakazaną reklama, organizowanie systemu sprzedaży lawinowej oraz prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym.
Należy podkreślić, że jest to katalog otwarty, co oznacza, że za czyn nieuczciwej konkurencji może zostać uznane także inne zachowanie lub zaniechanie, o ile wypełniają wskazane w przytoczonym przepisie przesłanki, tj. są: (i) działaniem, (ii) sprzecznym z prawem lub dobrymi obyczajami, (iii) zagrażają lub naruszają interesy innego przedsiębiorcy lub klienta.
Brak któregokolwiek z wymienionych elementów oznaczać będzie, że dane zachowanie rynkowe nie jest czynem nieuczciwej konkurencji. Oznacza to, że nie każde zachowanie pogarszające sytuację innych przedsiębiorców lub klientów, stanowi nieuczciwą konkurencję. Na przykład, funkcjonowanie na rynku przedsiębiorców, którzy ponosząc mniejsze nakłady na prowadzoną działalność (przez np. rezygnację z własnego lokalu czy zminimalizowanie liczby personelu) oferują niższe ceny produktów lub usług, samo w sobie nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji. Takie działanie bowiem, nawet jeżeli pośrednio godzi w interes innych przedsiębiorców (np. zmniejszając liczbę ich klientów), nie jest sprzeczne z prawem czy dobrymi obyczajami, a zatem nie spełnia przesłanek określonych w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Należy wręcz stwierdzić, że pojawienie się na rynku większej liczby firm, oferujących niższe ceny klientom, jest korzystne dla rozwoju „zdrowej” konkurencji, wymusza bowiem na innych przedsiębiorcach starania o uwagę klientów, przez np. podnoszenie poziomu jakości usług czy lepsze przygotowanie merytoryczne.
mec. Paulina Żabińska
(na zdjęciu)
Associate w Kancelarii Radców Prawnych Stopczyk & Wspólnicy Sp. k. Ukończyła Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz Szkołę Prawa Amerykańskiego UW, we współpracy z University of Florida. Od 2012 roku jest adwokatem. Doświadczenie zawodowe zdobywała w Provimi Polska sp. z o.o. oraz w Zespole Adwokackim nr 14 w Warszawie. Jest specjalistą w dziedzinie prawa handlowego, prawa umów oraz bieżącej obsługi korporacyjnej.
Artykuł ukazał się w Biuletynie Informacyjnym Fundacji Zapobieganie Wypadkom Drogowym
"Prawo Jazdy" nr 2/25 (2017)