Co zmieniło się w przepisach dotyczących szkolenia kandydatów na kierowców?
(stan prawny na 1 stycznia 2020 roku)
Ze względu na fakt, iż:
* zakres części praktycznej egzaminu wewnętrznego,
* kryteria oceny,
* czas trwania egzaminu wewnętrznego
- są zgodne ze sposobem przeprowadzania części praktycznej egzaminu państwowego!),
- instruktorzy nauki jazdy powinni wiedzieć, że zmiany zawarte w rozporządzeniu w sprawie egzaminowania kandydatów na kierowców mają przełożenie na szkolenie kandydatów na kierowców.
!) Zastrzeżenie: W trakcie przeprowadzania części praktycznej egzaminu wewnętrznego realizuje się wszystkie przewidziane dla egzaminu państwowego zadania egzaminacyjne, bez względu na liczbę popełnionych błędów, z wyjątkiem przypadku, gdy zachowanie osoby szkolonej zagraża bezpośrednio życiu i zdrowiu uczestników ruchu drogowego.
Przeglądanie materiału zarejestrowanego podczas egzaminu po wniesieniu zastrzeżeń do egzaminatora nadzorującego.
Zarejestrowany materiał z egzaminu może obejrzeć osoba egzaminowana lub jej pełnomocnik oraz egzaminator, który przeprowadził ten egzamin - w przypadku wniesienia przez osobę egzaminowaną do egzaminatora nadzorującego zastrzeżeń na sposób przeprowadzenia egzaminu.
Dodatkowe dokumenty wymagane podczas zapisu na egzamin.
Jeżeli egzamin ma być przeprowadzany pojazdem szkoły jazdy w której było przeprowadzone szkolenie uzupełniające lub z udziałem instruktora, który przeprowadzał szkolenie uzupełniające, wówczas przy zapisie na egzamin należy dodatkowo przedłożyć:
* potwierdzoną za zgodność z oryginałem kopię wypełnionej karty przeprowadzonych zajęć z części praktycznej szkolenia lub
* wydruk wypełnionej karty przeprowadzonych zajęć z części praktycznej szkolenia
Brak obowiązku dostarczenia kopii kwalifikacji wstępnej w zakresie kat C i D przy zapisie na egzamin, jeżeli osoba nie spełnia kryterium wieku minimalnego. Jeżeli na egzamin państwowy w zakresie kat. C lub D prawa jazdy, chciałaby zapisać się osoba nie spełniająca kryterium wieku minimalnego, nie ma obowiązku przedkładania kopii kwalifikacji wstępnej w Biurze Obsługi Klienta WORD.
„Odzyskiwanie” uprawnień do kierowania. W przypadku osoby, która przystępowała do egzaminu państwowego:
* na podstawie uzasadnionych zastrzeżeń co do jej kwalifikacji lub
* zatrzymania uprawnień do kierowania pojazdami na ponad 1 rok
i nie zdała egzaminu, wówczas uprawnienia do kierowania zostają jej cofnięte. Gdy osoba ta chce odzyskać uprawnienia, traktowana jest wówczas jako osoba po raz pierwszy przystępująca do egzaminu państwowego na prawo jazdy.
Przykład: Osoba miała zatrzymane uprawnienia do kierowania kat. B na okres 18 miesięcy. Aby je odzyskać zapisała się na egzamin państwowy. Zdała za pierwszym podejściem egzamin teoretyczny, natomiast na części praktycznej uzyskała wynik negatywny. W takim przypadku do Starosty dotrze informacja, iż sprawdzenie kwalifikacji wykazało ich brak. Starosta cofnie uprawnienia do kierowania, a osoba chcąca je odzyskać, będzie musiała zapisać się ponownie na egzamin - zarówno teoretyczny, jak i praktyczny i zakończyć je z wynikiem pozytywnym.
Egzamin na kategorię AM dla osoby niepełnosprawnej – dopuszczenie do egzaminu pojazdów czterokołowych lekkich i trójkołowych motorowerów. Na wniosek i koszt niepełnosprawnej osoby egzaminowanej posiadającej orzeczenie lekarskie z adnotacją, że może prowadzić pojazd po przystosowaniu go do rodzaju schorzenia, dopuszcza się przeprowadzenie egzaminu państwowego w zakresie prawa jazdy kategorii AM czterokołowcem lekkim lub motorowerem trójkołowym.
Maksymalny czas na wyznaczenie terminu egzaminu. Ośrodek egzaminowania wyznacza termin egzaminu państwowego przez wskazanie daty i godziny przeprowadzenia egzaminu. Wyznaczona data egzaminu nie może przekraczać 30 dni od dnia, w którym ją wyznaczono.
Możliwość przesyłania informacji o nieobecności na egzaminie drogą elektroniczną. Osoba egzaminowana, nie później niż na 2 dni robocze przed planowanym egzaminem państwowym, może poinformować w formie pisemnej ośrodek egzaminowania, że nie stawi się na egzamin w wyznaczonym terminie. Dopuszcza się przesłanie powyższej informacji środkami komunikacji elektronicznej. Na żądanie ośrodka egzaminowania (w celu nie obciążania klienta opłatą dodatkową) wymagane jest okazanie urzędowego potwierdzenia przedłożenia (UPP) lub wydruku potwierdzenia dostarczenia (odczytu) korespondencji wysłanej pocztą elektroniczną.
Rozszerzony katalog dokumentów uprawniających do legitymowania się przez osobę przystępującą do egzaminu. Osoba egzaminowana może przystąpić do egzaminu państwowego, jeżeli okaże ważny w dniu egzaminu jeden z dokumentów potwierdzających jej tożsamość:
1) dowód osobisty;
2) kartę pobytu;
3) paszport;
4) tymczasowe zaświadczenie tożsamości cudzoziemca;
5) polski dokument tożsamości cudzoziemca;
6) zgoda na pobyt tolerowany.
Kontrola statusu osób egzaminowanych przez ośrodek egzaminowania. Ośrodek egzaminowania sprawdza na bieżąco za pomocą systemu teleinformatycznego czy nie zostały przekazane przez centralną ewidencję kierowców informacje o zmianie danych zawartych w profilu kandydata na kierowcę (np. czy kandydat nie otrzymał sądowego zakazu prowadzenia pojazdów).
Nowe zasady przydzielania egzaminów. Osoby egzaminowane przydziela się egzaminatorom z zachowaniem następujących warunków:
* osoba egzaminowana rozpoczyna część teoretyczną egzaminu o wyznaczonej godzinie, uwzględniając możliwość późniejszego jego rozpoczęcia, jednak nie więcej niż 15 minut;
* osoba egzaminowana rozpoczyna część praktyczną egzaminu o wyznaczonej godzinie uwzględniając możliwość późniejszego jego rozpoczęcia, jednak nie więcej niż 15 minut.
Egzaminatorowi przydziela się: nie więcej niż 9 części praktycznych egzaminów państwowych w ciągu doby, a w przypadku egzaminu w zakresie prawa jazdy kategorii:
* B+E, C1, C nie więcej niż 6 części praktycznych egzaminów państwowych w ciągu doby,
* C1+E, C+E, D1, D1+E, D, D+E i T oraz pozwolenia do kierowania tramwajem nie więcej niż 5 części praktycznych egzaminów państwowych w ciągu doby,
* maksymalnie jedną część praktyczną egzaminu państwowego w ciągu 50 min. - w przypadku egzaminu w zakresie prawa jazdy kategorii C1 i B,
* maksymalnie jedną część praktyczną egzaminu państwowego w ciągu 1 godz. 15 min. - w przypadku egzaminu w zakresie prawa jazdy kategorii A, A1, A2, B+E, C, C1, T,
* maksymalnie jedną część praktyczną egzaminu państwowego w ciągu 1 godz. 30 min. - w przypadku egzaminu w zakresie prawa jazdy kategorii C1+E, C+E, D1, D, D1+E, D+E oraz pozwolenia
Powyższe obostrzenia nie dotyczą egzaminów prawa jazdy kategorii AM.
Sytuacje losowe dotyczące egzaminowania. W sytuacjach losowych dopuszcza się zwiększenie liczby części praktycznych egzaminów państwowych przydzielonych egzaminatorowi w ciągu doby do 10. Za sytuacje losowe uznaje się w szczególności:
* nieplanowaną nieobecność egzaminatora, dla którego była zaplanowana praca;
* nieobecność osoby zapisanej na egzamin;
* przedłużony ze względu na warunki pogodowe lub nietypowe sytuacje drogowe czas trwania egzaminów realizowanych przez pozostałych zaplanowanych do pracy egzaminatorów
Informację o przydzieleniu większej liczby egzaminów poszczególnym egzaminatorom, podpisaną przez dyrektora, załącza się do protokołu egzaminacyjnego, a jej kopię dyrektor przesyła najpóźniej w ciągu 2 dni roboczych właściwemu marszałkowi województwa.
Maksymalny czas pracy egzaminatora. Egzaminator przeprowadza egzaminy w zakresie części praktycznej egzaminu nie więcej niż przez 8 godzin na dobę. Dopuszcza się wydłużenie tego czasu, wyłącznie o czas, który niezbędny jest do zakończenia egzaminu rozpoczętego przed zakończeniem 8 godzin pracy egzaminatora.
Postępowanie egzaminatora w przypadku, gdy zachowanie egzaminowanego zagraża bezpośrednio życiu i zdrowiu uczestników ruchu drogowego. Egzaminator przerywa część praktyczną egzaminu:
* jeżeli zaistniały przesłanki, zachowanie osoby zdającej zagraża bezpośrednio życiu i zdrowiu uczestników ruchu drogowego (w szczególności dotyczy to okoliczności określonych w tabeli nr 1 załącznika nr 2 do rozporządzenia w sprawie egzaminowania),
* jeżeli stwierdził, że osoba egzaminowana jest pod wpływem alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu.
Przerwanie egzaminu przez egzaminatora nadzorującego. Egzaminator nadzorujący przerywa egzamin jeżeli stwierdzi, że egzamin przeprowadzany jest niezgodnie z przepisami. W takim przypadku dalszą część egzaminu przeprowadza egzaminator nadzorujący lub wyznaczony przez niego inny egzaminator.
Dokumenty instruktora i tłumacza biorących udział w egzaminie. W przypadku obecności na egzaminie:
* instruktora - potwierdza się jego uprawnienia i tożsamość na podstawie ważnej legitymacji instruktora nauki jazdy oraz dokumentu tożsamości;
* tłumacza przysięgłego, tłumacza języka migowego lub tłumacza systemu językowo-migowego - potwierdza się ich tożsamość na podstawie dokumentu tożsamości.
Sposoby porozumiewania się egzaminatora z osobą egzaminowaną w zakresie kat. AM, A1, A2, A. Podczas egzaminu w ruchu drogowym w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 lub A, egzaminator ocenia wykonanie zadań egzaminacyjnych z innego pojazdu egzaminacyjnego, jadącego za osobą egzaminowaną, mając zapewnioną możliwość porozumiewania się z nią drogą radiową.
Te wymagania nie obowiązują w przypadku egzaminu osoby niepełnosprawnej w zakresie prawa jazdy kategorii AM, w przypadku gdy pojazd egzaminacyjny umożliwia przebywanie egzaminatora w pojeździe.
W przypadku głuchych lub niedosłyszących osób egzaminowanych dopuszcza się inne formy porozumiewania się egzaminatora z osobą egzaminowaną.
Dodatkowe kryterium oceny przez egzaminatora podczas przeprowadzania egzaminu praktycznego. Egzaminator podczas części praktycznej egzaminu ocenia również umiejętność zapewnienia bezpieczeństwa wszystkich użytkowników dróg, w szczególności najsłabszych i najbardziej narażonych, przez wykazywanie należytego szacunku dla innych.
Sposób oznakowania stanowisk na placu manewrowym. Dotychczas stosowane oznakowanie w postaci białych lub żółtych linii zostało rozszerzone o możliwość zastosowania innych kolorów, o ile wymienione wcześniej zostały już użyte.
Pachołki do wyznaczania stanowisk na kategorie AM, A1, A2 i A prawa jazdy mogą mieć wysokość co najmniej 30 cm.
Pachołki wyznaczające krawędzie stanowisk powinny wyznaczać krawędzie stanowisk. Oznacza to, że nie powinny być one ustawione na linii, tylko bezpośrednio przy jej krawędzi.
Egzamin realizowany pojazdem z automatyczną skrzynią biegów, a „kod ograniczeń”. W przypadku, gdy egzaminator przeprowadził egzamin w zakresie kat. B pojazdem z automatyczną skrzynią biegów, wpisuje do listy osób zakwalifikowanych na egzamin kod ograniczeń „78”. W sytuacji, gdy egzamin realizowany był pojazdem z automatyczną skrzynią biegów w zakresie kategorii B+E, C1, C, C+E, C1+E, D1, D, D1+E, D+E, a egzaminowana była osoba posiadająca prawo jazdy kategorii B bez ograniczenia do kierowania pojazdem z automatyczną skrzynią biegów – wówczas egzaminator nie wpisuje kodu ograniczeń „78”.
Wyposażenie pojazdu nie stanowiące pomocy przy zdawaniu egzaminu. Za urządzenie stanowiące pomoc w wykonaniu zadań egzaminacyjnych nie uznaje się pojazdu egzaminacyjnego wyposażonego w: czujniki parkowania; tylną kamerę cofania; lusterka automatycznie opuszczające się podczas cofania; system wspomagania ruszania pod górę - w przypadku jeżeli system ten nie uruchamia się po zaciągnięciu albo uruchomieniu hamulca postojowego.
Zmiany w tabeli nr 1 (kryteria oceny wykonania zadań egzaminacyjnych). Obecne brzmienie zmienionych lub dodanych punktów: Zachowania osoby egzaminowanej zagrażające bezpośrednio życiu i zdrowiu uczestników ruchu drogowego skutkujące przerwaniem egzaminu państwowego:
- spowodowanie kolizji lub wypadku drogowego lub zachowanie osoby egzaminowanej mogące skutkować kolizją lub wypadkiem drogowym,
- nieupewnienie się przed wjazdem na przejazd kolejowy czy nie zbliża się pojazd szynowy.
Zmiany w tabeli nr 2 (zadania egzaminacyjne stosowane na egzaminie na prawo jazdy na placu manewrowym):
* ruszanie z miejsca oraz jazda pasem ruchu do przodu i tyłu – włączono do tego zadania kat. AM w przypadku przeprowadzania egzaminu dla osoby niepełnosprawnej przy użyciu czterokołowca lekkiego lub motoroweru trójkołowego,
* ruszanie z miejsca do przodu na wniesieniu - włączono do tego zadania kat. AM w przypadku przeprowadzania egzaminu dla osoby niepełnosprawnej przy użyciu czterokołowca lekkiego lub motoroweru trójkołowego,
* slalom wolny (jazda pomiędzy 5 bramkami ustawionymi na placu manewrowym) – nie stosuje się dla kat. AM, w przypadku przeprowadzania egzaminu dla osoby niepełnosprawnej przy użyciu czterokołowca lekkiego,
* slalom szybki (jazda pomiędzy pachołkami ustawionymi na placu manewrowym) - nie stosuje się dla kat AM w przypadku przeprowadzania egzaminu dla osoby niepełnosprawnej przy użyciu czterokołowca lekkiego,
* jazda po łukach w kształcie cyfry 8 - nie stosuje się dla kat. AM w przypadku przeprowadzania egzaminu dla osoby niepełnosprawnej przy użyciu czterokołowca lekkiego.
Zmiany w tabeli nr 4 (elementy zadań egzaminacyjnych stosowanych na egzaminie na prawo jazdy).
Podparcie pojazdu na podpórce - nie dotyczy egzaminu w zakresie prawa jazdy kat AM, przeprowadzanego dla osoby niepełnosprawnej przy użyciu czterokołowca lekkiego;
Podczas sprzęgania przy kat. B+E, C+E, D+E dodano: odbezpieczenie (otwarcie) mechanizmu sprzęgającego w pojeździe.
Zmiana w zadaniu slalom szybki: zmieniono z dwukrotnego przejazdu przez bramkę początkową na jednokrotny przejazd przez bramkę początkową.
Usunięto błędny element zadania „ominięcie przeszkody”, jakim było „włączenie odpowiednich świateł do jazdy w ruchu drogowym – jeżeli światła nie włączają się automatycznie”.
Zmiany w tabeli nr 7 (zadania egzaminacyjne stosowane na egzaminie na prawo jazdy w ruchu drogowym):
- zmieniono na „Przejazd przez skrzyżowania równorzędne”, nie precyzując, o ilowlotowe skrzyżowania chodzi,
- zmieniono brzmienie zadania dotyczącego wyprzedzania na „Wykonanie manewru wyprzedzania – jeżeli jest to możliwe”,
- zmieniono brzmienie zadania dotyczącego omijania na „Wykonanie manewru omijania – jeżeli jest to możliwe”,
- zniesiono kryterium minimalnej prędkości przy wykonaniu zadania „Hamowanie… do zatrzymania…”,
- z zadania „hamowanie awaryjne” wyłączono kategorię AM - w przypadku egzaminu przeprowadzanego dla osoby niepełnosprawnej przy użyciu czterokołowca lekkiego lub motoroweru trójkołowego,
- zwiększono czas rozprzęgania pojazdu z przyczepą przy egzaminie kat. B+E, C+E, D+E dla osoby niepełnosprawnej, mająca niedowład kończyn dolnych lub górnych, z 20 na 30 minut.
Zmiany w tabeli nr 10 (jazda pasem ruchu ora po łuku do przodu i do tyłu - stanowisko egzaminacyjne). W tabeli dodano wiersz w wymiarami pasa ruchu dla zestawu ciągnika siodłowego z naczepą oraz dodano kolumnę z wymiarami szerokości pasa ruchu. Zwiększono wymiar dla zestawu egzaminacyjnego dla kat. C+E w postaci ciągnika siodłowego z naczepą.
Zmiany w tabeli nr 11 (pozostałe stanowiska egzaminacyjne). Zaktualizowano pod względem wymiarów stanowiska dla kat C+E przy wykorzystaniu ciągnika siodłowego z naczepą. (GI)